İnsanların hesab üçün toplanması

Qiyamət günü kafirlərin bütün ömrü boyu qaçdığı, gözləmədiyi anda gəldiyi, möminlərin isə hazırlanıb gözlədiyi hesab günüdür. Bu gün hər şey Allah`ın gücünə və şəninə uyğun yaradılmışdır. Hesabın gerçəkləşdirilməsi üçün ruh və mələklər səf-səf düzüləcək. O gün insanlar arasında ədalətlə hökm ediləcək və danışan adam sadəcə doğrunu söyləyə biləcəkdir:

“Ruhun və mələklərin səf-səf duracağı gün Rəhmanın izn verdiyi kimsələrdən başqa heç kəs danışmayacaq, danışan da doğrunu deyəcəkdir!” (“Nəbə” surəsi, 38)

Quranın bildirdiyinə görə, Allah axirətdə bəndələrinə ən uca məqamda əzəmətini göstərəcəkdir. O gün Allah`ın ərşini səkkiz mələk daşıyar:

“Mələklər də onun ətrafında olacaq və həmin gün sənin Rəbbinin ərşini onların üstündə səkkiz mələk daşıyacaqdır! O gün siz gətiriləcəksiniz. Sizin heç bir sirriniz gizli qalmayacaqdır!” (“Haqqə” surəsi, 17-18)

O gün torpaqdan çıxan bütün insanlar dalğa-dalğa Allah`ın hüzuruna gələcəklər:

“Həqiqətən, ayırd etmə günü bir vaxtdır! Sur çalınacağı gün dəstə-dəstə gələcəksiniz”. (“Nəbə” surəsi, 17-18)

Quranda möminlərin o gün üzlərinin parıldayacağı və Rəblərinə baxacaqları bildirilmişdir. İnkarçılar isə xəcalətdən başlarını da qaldıra bilməyəcəklər. İnkarçıların bu halı ayələrdə bu şəkildə bildirilmişdir:

“Üzlər əzəli, əbədi olan Allah`a təslim olub zəlil bir görkəm alar. Zülmə yüklənən ziyana düşüb mətləbinə yetişməz”. (“Taha” surəsi, 111)

Hazırda, dünyada milyardlarla insan yaşayır. Bu saya indiyədək yaşamış və bundan sonra da yaşayacaq insanların sayını əlavə etsək, məhşər günü məzarlarından çıxıb toplanacaq insan izdihamı və bunun yaradacağı qeyri-adi mənzərə haqqında düşünmək elə də çətin olmaz. İnsanlar bir araya toplanacaq və bir-birini, hadisələri, olub-keçənləri açıq şəkildə görüb anlayacaqlar. Çünki o gün Quran ayəsində də bildirildiyi kimi, kəskin bir görüş hakim olacaq:

“Sən bundan qafil idin. Artıq bu gün gözündən pərdəni götürdük. Sən bu gün sərrast görürsən!” (“Qaf” surəsi, 22)

İnsanın dünya həyatı boyunca tanıdığı bütün insanlar orada olacaqlar. Tanınmış-tanınmamış, zəngin-fəqir, qısası, qiyamət gününə qədər yaşayıb ölmüş bütün insanlar aralarında heç bir fərq olmadan Allah`ın hüzurunda toplanacaqlar. Artıq belə bir gündə qazandıqları şan-şöhrətdən və əldə etdikləri etibardan əsər-əlamət qalmayacaq. Həmin gün peşman olmayan yeganə cəmiyyət möminlərin topluluğu olacaq. Bir dövrə imza atsa da, tarixdə adından çox söz edilsə də, iman etmədiyi müddət boyu bütün insanlar Allah`ın hüzurunda peşmanlıq və əzabın şiddəti ilə qorxu içində olacaqlar. İnsanların dünyada üstün və məşhur qəbul etdiyi adamlar - dövlət rəhbərləri (prezidentlər), müğənnilər, sənətkarlar, zənginlər, qısası, hər kəs eyni qorxunu yaşayacaq, hər hansı bir dünyəvi üstünlük ünsürü olmadan hər kəs eyni mərtəbədə olacaqdır. Dünyada seçkinlik əlaməti olaraq görülən pul və dərəcə (mövqe) insanların bir araya toplandığı bu gündə heç bir şeyi ifadə etməyəcək, heyran olan da, heyran edən də eyni mərtəbədə olacaq. Quranda insanların din günü Allah`ın hüzurunda toplanacağını bildirən ayələrdən bəziləri bu şəkildədir:

“O gün onların hamısını yığacağıq”. (“Yunis” surəsi, 28)

“De: “Allah sizi dirildir, sonra öldürür. Sonra da sizi qiyamət günü bir yerə yığacaqdır. Ona heç bir şəkk-şübhə yoxdur, lakin insanların çoxu bilməz!” (“Casiyə” surəsi, 26)

O gün dünyadakı məqam və mülkün heç bir əhəmiyyəti olmayacaq. Heç kim bir başqasını təqdir edə bilməyəcək və heç kim digərinə qarşı qürurlu ola bilməyəcək. Üstünlük də artıq olmayacaqdır. Əsil-nəcabətlilər, zənginlər, ağalar, sahiblər və ya sıradan adi insanlar eyni hesabla qarşı-qarşıya qalacaqlar. Yeganə üstünlük Allah`a olan yaxınlığa görədir. Bütün insanlar Allah`ın razılığını (rizasını) qazanmaq üçün görülən işlərdən başqa heç bir işin əhəmiyyətinin olmadığını, sahib olduqları hər şeyin yeganə sahibinin Allah olduğunu qəti olaraq anlayacaqlar. Həqiqəti görən inkarçılar geriyə dönüb etdiklərini düzəldə bilməyəcəklər. Quranda bu hadisə bu şəkildə anladılır:

“Sur çalınacağı gün artıq aralarında nə qohumluq (əlaqəsi) olar, nə də onlar bir-birindən soruşub hal-əhval tutarlar”. (“Muminun” surəsi, 101)